Kənddə bir gün

İyunun sonları idi. Kənddə ot biçini yekunlaşmaq üzrə idi.

Günəşin ilk şüaları pəncərədən süzülüb yatağına düşəndə gözünü açdı. Quşların səsi xoruz banına qarışmışdı. Bu, yeni günün başlamasını xəbər verən bir siqnal idi. Hələ ilıq olan günəş şüaları otağın hər tərəfinə yayılır, özü ilə xoş enerji gətirir, gözəl gün vəd edirdi. Saatın əqrəbləri isə darıxdırıcı şəkildə irəliləyir, görülməli işləri xatırladırdı.

Nəhayət yataqdan qalxdı, əzgin-əzgin yerini yığışdırdı. Yorğan-döşəyi taxçaya yerləşdirib əynini geyindi, otaqdan çıxdı. Ev əhli hələ yuxudaydı.

Axşamdan səhəngdə qalan sudan töküb əl-üzünü yudu. Gündəlik işlərini görməyə yollandı.

Əvvəl samovarı çıxarıb səhəngdəki suyu samovara boşaltdı. Dünəndən ocaqda qalan kösövləri alışdırıb samovara saldı.

Toyuq-cücənin səsi mal-qaranın səsinə qarışmışdı, hamı yemək, su istəyirdi. Onları susdurmağa başladı. Evin arxasına keçib hinin qabağına dən səpdi, su qabına su tökdü. Sonra hini açdı. Ac toyuq-cücə bayıra töküldü, gözləri heç suyu görmədi. Arpanı dənləməyə girişdilər.

İndi digərlərinin növbəsi idi. Tövləyə sarı addımlamağa başladı. Dünəndən tövlədə bağlı qalmış inəyin səbri tükənmişdi. Bacardığı qədər ucadan mələyir, sanki sahibinə deyirdi: ay insafsız, belə gözəl havada niyə məni bura bağlamısan, burax çıxım gedim, otlaq məni gözləyir.

Mal-qaranı açıb buraxdı. Otlağın yolunu özləri tanıyırlar deyə arxalarınca getməyə ehtiyac yox idi. Boş qalan tövləni təmizləyib evə qayıtdı.

Samovar artıq qaynayırdı. Çayı dəmləyib samovarın başına qoydu, dəsmalla sarıdı ki yaxşı dəmlənsin. Sonra süfrənin üstünə yağ, pendir, çörək, qaymaq düzməyə başladı. Beş dəqiqədən sonra səhər yeməyi hazır idi. Saata baxdı. Yeddiyə işləyirdi. Evə çıxıb külfəti oyatmağa başladı.

Uşaqlar yuxulu gözlərini ovuşdura-ovuşdura əsnəyir, durmaq istəmirdilər.

Yeddinin yarısında artıq hamı süfrə başında idi. Stəkanlar dolur-boşalır, qaşıqlar cingildəyirdi.

Birazdan ev əhli yeməyi bitirib iş bölgüsünü gözləməyə başladı. Bu gün ot yığımının son günü idi. Təxminən bir ay əvvəl başlayan biçin yekunlaşırdı. Günün altında anaları ilə bir yerdə işləyib qaralan uşaqlar artıq işə getmək istəmirdilər. Ona görə bugünkü iş bölgüsü biraz çətin oldu. Nəhayət ana böyük qızını və oğlunu özü ilə getməyə razı saldı.

Yoldaşı başqa ölkəyə işləməyə getdiyi üçün evin hər işi onun üzərində idi. Ot tədarükü görmək də, yemək bişirmək də...

...Ana və uşaqları çöldən qayıdanda gün batmaq üzrə idi. İnək də otlaqdan qayıdıb gözləyirdi ki, sahibi gəlib onu sağsın. Bulaqdan təzə gətirilmiş sərin su ilə əl-üzünü yuyub bir az rahatlaşdı. Qızına çay qoymağı tapşırıb özü inəyi sağmağa getdi. Yarım vedrə südlə qayıdanda artıq çay süfrəsi hazır idi. Otların didib-dağıtdığı əl-ayağını qaşıya-qaşıya çayını qurtumladı.

Durub yemək tədarükünə başlamaq istədi.  Amma yemək bişirməyə gücü çatmadı. Qarpız-pendirlə axşam yeməyini yedilər. Hərə bir tərəfə dağıldı. Süfrə arxasında tək qalmış yorğun ana ətrafa nəzər saldı. Hava qaraldıqca kənd yavaş-yavaş səssizləşirdi. İnsanlar evlərinə çəkilir, işıqlar bir-bir sönürdü. Birazdan tamam sakitlik çökdü. Sükutu ara-sıra hürən itlərin səsi pozurdu.

Ulduzların əksi vedrədəki suya düşəndə fərqinə vardı ki, artıq gecədir. Ay səmada öz yerini tutmuş, sərin iyun gecəsinə romantik abu-hava qatmışdı. Bu abu-hava onu çox uzaqlara apardı. 20 il öncə elə bu cür ay işığında həyat yoldaşı ilə əhdi-peyman bağlamışdılar. Gözlərini yumub zamanı geri çəkdi. Heç nə umduqları kimi olmamışdı. Fələk sürprizlərlə qarşılarına çıxmış, xoşbəxt anlarının qatilinə çevrilmişdi. Amma peşman deyildi. Yenə eyni taleni seçərdimmi? deyə özündən dəfələrlə soruşmuşdu. Ürəyi hər zaman eyni cavabı verirdi: -Əlbəttə, seçərdim. Həyat xobəxt olduğumuz anlardan ibarət deyilmi?..

Əlçatmaz ay ona gülümsəyirdi. Köksünü ötürdü, ayaqlarını sürüyə-sürüyə yatmağa getdi.

One day in the village

It was late June. Haymaking was going to end. 

She opened her eyes when sunlight came to her bed flowing through window. The sound of birds was mixed with rooster’s noise.  It was a signal which announced the beginning of new day. Warm sunlight was spreading to all room, bringing good energy with itself, and giving news of a happy day. The needle of the clock was going forward in a boring way and reminding the work she needs to do.

Finally, she got up from the bed and made her bed. After putting bedding to the niche, she dressed up. Then she left the room. Everyone was in sleep.

She washed her face and hands with the water left in seheng since yesterday. Then she went to do her daily works.

First, she put the water from seheng to samovar. Then she put charred wood to the samovar and made a fire.

The voice of cattle was mixed with chickens’ voice. All was asking for food and water. She tried to make them silent. For that, she went behind of the house, put the grain and water for chickens and then opened the door of hencoop. Hungry chicken left their house and directly attacked to the food.

Now it was others’ turn. She went towards stable. The cow which was here since yesterday was impatient. The cow was bleating loudly, as if saying to the owner: Why you keep me here in this beautiful weather, let me go out and eat my grass.

She left the cows to go out. They already knew the way to grass field. Then she cleaned the stable and went back home.

Samovar was boiling. She brewed the tea, put it to the top of the samovar and covered it with a towel so that it should be brewed well.  After that she made breakfast table: butter, cheese, bread, cream. After five minutes table was ready. She looked at the clock. It was fifteen past six. She went to wake the children up.

Children rubbing their sleepy eyes were yawning, they didn’t want to get up.

At half past six everyone was behind the table. Glasses get full and empty, spoons clang.

After some time, family finished the breakfast and started waiting for work division. It was last day of the hay making season. The process which started a month ago, was going to end. Children who got tanned because of long work together with their mother under sun, didn’t want to work anymore.

That’s why today’s work division wasn’t easy. At the end, mother convinced her elder daughter and son to go with her.

As her husband went to other country to work all load of the house was hers. To supply hay for cows, to cook and…

It was about sunset when mother and children came back. The cow also was back and waiting for owner to be milked.

She washed her face with cool water which brought from the spring. After that she got relaxed a bit. She asked her daughter to make tea and then she went to milk the cow. When she came back with half bucket of milk, the tea was ready. She started to sip her tea while she was scratching her injured legs.  

Then she wanted to make food. But she was out of energy. They had dinner with cheese and watermelon. Everyone went away after the dinner. The mother who was alone behind the table looked around. As the weather got darker, the village was becoming silent. People was going inside, lights were going off one by one. After some time, there was full silence. Only dogs’ random barking was breaking the silent.

When the stars’ reflection was on the water, she got that it is already night. The moon was on the sky and made the June night romantic. And this romantic atmosphere took her so away. 20 years ago, at such night she gave promise to him. She closed her eyes and pulled the time back. Nothing went as they dreamed. Fate made a lot of surprises to them and turned into the killer of their happy moments. But she never regretted. Would I choose the same life if I had a chance? She asked herself many times. And always her heart gave the same answer: - Of course, I would. Does not life consist of the happy moments?

Inaccessible moon was smiling to her. She sighed and went to sleep dragging her legs.