Kənd deyəndə ağlınıza ilk nə gəlir? Təndir çörəyi, yoxsa palçıq? Ağaclar, çay yoxsa baba-nənəniz? Amma bizim kənd əhlindən “Yenikənd” deyəndə ağlınıza nə gəlir deyə soruşsanız kartof və lobya deyəcəklər. Çünki bunlarsız olmaz. Məsələn lobya. Ilin bütün fəsillərində istifadə olunan bu “hörmətli” tərəvəzi uşaqdan böyüyə hamı sevir. Yemək nə qədər xoş olsa da, becərmək bir o qədər əziyyətlidir. Qayda-qanuna görə Novruz bayramından sonra əkinə başlamalı olsaq da, yağışlı havaya görə əkin aprel, bəzən də maya qədər yubanır. Əkməklə iş bitmir əlbəttə. Alaqdan təmizlənməsi var, sulanması var, quru lobyanı vaxtlı-vaxtında yığılması var. Quru lobya demişkən ən çətin iş elə onun yığılması, təmizlənməsi və qışa hazırlanmasıdır. Elə gördüyünüz bu qadın kimi. Yığdığı lobyaları həyətinin qabağına çıxarıb təmizləyir. Təmizlədikdən sonra onları sərəcək ki, yaxşı qurusun. Əgər yaxşı qurumasa nəmlənir və xarab olur. Quruyandan sonra isə lobyaları kisələrə yığaraq çıxaracaq evin damına, öz sözü ilə desək “dəmirin altına”. Hər kisənin də təyinatı var. Bu böyük qızımın, bu kiçik qızımın, bu qardaşımın, bu dayımın nəvəsinin, bu filankəsin... axırda görür ki, özünə heç nə qalmadı. Başlayır hər kisədən bir ovuc götürüb özünə pay ayırmağa.
“Doqqazın
qabağında” lobya təmizləməyin öz gözəlliyi var. Yoldan keçənlərlə
zarafatlaşmaq, hərəsinin bir az qeybətini etmək maraqlı deyilmi? Hər dəfə
yoldan kimsə keçəndə qeybətin mövzusu həmin an dəyişər. Amma qulaq asan heç
hiss etməz ki nə vaxt Xanbacının qızının nişanından Bəybalanın oğlunun
boşanmasına gəldik. Qəribəsi odur ki, qeybət edən qadınlar qarşısındakının
cavabını gözləmirlər. Sanki söz ehtiyaclarını ödəmək üçün birnəfəsə danışıb
susurlar. Yox, susmurlar. Danışmaq limiti bitən kimi “bıy kişi məni kəsəcək”
deyib aradan çıxırlar. Anlamıram ki, hər istədiklərini altdan altdan edəndə
yada düşməyən kişi hardan peyda oldu söhbətin ortasında. Çox uzatmayaq. Qeybət
elə mövzudur ki, haqqında dissertasiya yazıb müdafiə etmək olar.
************************
What do you think when we say “village”? Bread or mud? Trees, river or grandparents? But if you
ask our inhabitants what you think when we say “Yenikend”? They will say bean
and potato. Because it is impossible without these. For example bean. Everybody
from children to adults loves this “respectful” vegetable which is used in all
seasons of year. Eating is pleasant but to grow bean is hard. According to the
rules, we have to start sowing after Novruz, but because of the rainy weather
this process delays till April even May. The process is not finished with
sowing. It requires cleaning from weeds, watering and picking dry beans on time
and so on. The most difficult part is gathering dry beans and make them ready
for winter use. Like this woman who you see in the picture. She is cleaning dry
beans in front of her house. After cleaning she will lay beans for drying. If beans
don’t dry well they will be damped after some time. After drying she will
gather them sacks and put them under roof of house. (In village the space of
root of the house uses for putting something) every sack has special
assignment. It is for elder daughter, it is for little one, it is for brother
and so on. At the end she realizes that there is no bean for herself. Then she
starts to take from every sack for
herself.
Cleaning bean in
front of gate is beautiful. It is not
interesting to talk people who passes, and make with them gossip? Topic changes
after some time. But the listener never feel that when she came from engagement
of daughter of Xanbaci to divorce of the son of Beybala. It is strange that
gossip making women don’t wait for others answer. As if they speak to meet
their needs and then keep silence. No, they don’t keep silence. After finishing
their monologue they say ” oh my God, husband will kill me” and they disappear.
I don’t understand that from where appeared this man in the middle of chat,
which women don’t remember him when they speak. Lets talk little. The gossip is such topic which
you can write thesis about gossip and can submit it.
Comments
Post a Comment